4. PALLIATIEVE ZORG

Samen met de client en het behandelteam meer gaan richten op comfort en ACP.

Markering van de start van de palliatieve fase.

De fase wanneer curatieve zorg overgaat in palliatieve zorg is niet precies aan te geven. De ziekte van Parkinson speelt vaak jaren.  In de palliatieve fase richt de zorg op  comfort en worden voor- en nadelen in het licht daarvan tegen elkaar afgewogen. Dit in tegenstelling tot de behandeling, waarvan de belasting en bijwerkingen noodzakelijkerwijs worden geaccepteerd.

Gedurende de progressie van de aandoening komen vermoedelijke de meeste patiënten te overlijden als gevolg van een pneumonie. Er is weinig literatuur over de terminale fase van de ziekte van Parkinson en het aangewezen beleid in deze fase. 

Neurologen die gespecialiseerd zijn in de behandeling van Parkinson zijn in de terminale fase van de ziekte zelden betrokken en bereikbaar voor advies voor een thuis of in een zorginstelling verblijvende patiënt. 

Symptomen in de palliatieve fasen zijn:

Slikproblemen, spierpijn, dystonieën, centrale pijn, acathisie (innerlijke onrust), toenemende stijfheid, rigiditeit en vaker vallen, angst, delier.

Tijdens de achteruitgang bij de parkinson client biedt het kwaliteitskader Palliatieve zorg  ondersteuning.  https://iknl.nl/palliatieve-zorg/richtlijnen

Bronnen en meer achtergrondinformatie

Nurse Academy | nummer 3 | 2016 drs. Paul Smit, specialist ouderengeneeskunde en kaderarts Palliatieve zorg, Zorggroep Apeldoorn, Apeldoorn Herma Lennaerts, MSc, verpleegkundig expert en junior onderzoeker Palliatieve zorg bij parkinsonpatiënten, ParkinsonNet 

Wold Health Organization 2002

Richtlijn Verpleegkundige zorg bij de ziekte van Parkinson

Multidisciplinaire richtlijn Ziekte van Parkinson, 2010 

https://holosbulletin.nl/2019/05/17/terminale-zorg-bij-parkinson-een-leidraad/

https://www.parkinsonnet.nl

https://www.parkinson-vereniging.nl

https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/ziekte-van-parkinson#volledige-tekst-richtlijnen-beleid

https://www.oncoline.nl/

https://iknl.nl/palliatieve-zorg/richtlijnen